De leesontwikkeling monitoren en evalueren

Om van leerlingen steeds betere lezers te maken is het nodig goed zicht te krijgen op de leesontwikkeling van leerlingen. Monitor en evalueer de leesontwikkeling dus gericht en benut de verzamelde gegevens om je onderwijs en leesomgeving af te stemmen op wat jouw leerlingen nodig hebben.  

Wat weten we?
Hier vind je de uitgangspunten van effectief leesonderwijs, opgesteld op basis van wetenschappelijke bronnen.
Het volgen van de leesontwikkeling
Bij het monitoren en evalueren staan de volgende vragen centraal: welke informatie over het leesproces en de leesontwikkeling wil ik verzamelen en met welk doel? En hoe verzamel ik die informatie?
Om de leesontwikkeling van je leerlingen te kunnen volgen moet je gericht informatie verzamelen over alle aspecten van hun leesvaardigheid en hun leesidentiteit. Deze gegevens interpreteer en analyseer je vervolgens, zodat je je onderwijs kunt afstemmen op wat leerlingen nodig hebben om betere lezers te worden.
Maak een keuze…
  • Hoe verzamel je gericht informatie?
  • Wat doe je met de gegevens?
Naar het overzicht
Geletterdheid bij kleuters
In de kleutergroepen bereid je leerlingen voor op het leren lezen in groep 3. Hoe monitor en registreer je de geletterdheidsontwikkeling in groep 1 en 2?
Ook bij kleuters is het belangrijk om zicht te houden op hun taalontwikkeling. Die is namelijk medebepalend voor het succesvol leren lezen in groep 3. Hoe monitor en registreer je deze ontwikkeling?
Maak een keuze…
  • Waar moet je op letten bij het monitoren in de kleutergroep?
  • Met welke informele activiteiten krijg je zicht op de geletterdheid?
  • Met welke formele activiteiten krijg je zicht op geletterdheid?
Naar het overzicht
Vloeiend lezen
Een technisch goede lezer leest vloeiend: correct, voldoende vlot, met expressie en met begrip.  Hoe kom je te weten of leerlingen dit voldoende beheersen?
Het is belangrijk om de ontwikkeling van het vloeiend lezen bij leerlingen gedurende de basisschoolperiode goed te volgen. Deze informatie helpt je om samen met leerlingen te werken aan een betere leesvaardigheid.
Maak een keuze…
  • Waar let je op bij het monitoren van vloeiend lezen?
  • Met welke informele activiteiten krijg je zicht op vloeiend lezen?
  • Met welke formele activiteiten krijg je zicht op vloeiend lezen?
  • Hoe ga je om met het inzetten van toetsen?
  • Wat doe je bij signalen van dyslexie?
Naar het overzicht
Tekstbegrip
Lezen met begrip is een complex proces dat veel vaardigheden omvat. Hoe volg je de ontwikkeling in alle aspecten van tekstbegrip?
Lezen is het begrijpen, interpreteren, gebruiken, evalueren, reflecteren op en omgaan met teksten en gebeurt altijd met een doel. Hoe volg je de ontwikkeling van het tekstbegrip van je leerlingen en hoe krijg je zicht op de verschillende aspecten ervan?
Maak een keuze…
  • Waar let je op bij het monitoren van tekstbegrip?
  • Met welke informele activiteiten krijg je zicht op tekstbegrip?
  • Met welke formele activiteiten krijg je zicht op tekstbegrip?
Naar het overzicht
Woordenschat
Een rijke woordenschat helpt leerlingen bij het begrijpen van teksten. Wat zijn manieren om hun woordenschatontwikkeling te volgen?
Leerlingen met een rijke woordenschat profiteren daarvan bij het begrijpen van teksten. Wat zijn manieren om de woordenschatontwikkeling te volgen?
Maak een keuze…
  • Waar let je op bij het monitoren van woordenschat?
  • Met welke informele activiteiten achterhaal je de woordkennis?
  • Met welke formele activiteiten achterhaal je de woordkennis?
  • Wanneer en bij wie zet je welke monitoring in?
Naar het overzicht
Leesidentiteit: de leerling als lezer
De leesidentiteit omvat onder meer de motivatie om te lezen, (lees)voorkeuren, leesgedrag, de taal-/leesomgeving thuis én de visie van de leerling zelf op de eigen leesvaardigheid. Hoe krijg je hier zicht op?
Wat voor soort lezer de leerling is, hangt niet alleen af van de mate van leesvaardigheid. Een goed beeld van de ‘leerling als lezer’ krijg je als je ook inzicht hebt in de leesmotivatie, de (lees)voorkeuren, het leesgedrag, de taal- en leesomgeving thuis én de kijk van de leerling op de eigen leesvaardigheid. Al deze aspecten bepalen de ‘leesidentiteit’ van de leerling.
Maak een keuze…
  • Waar let je op bij het in beeld brengen van de leesidentiteit?
  • Met welke activiteiten krijg je de leerling als lezer in beeld?
Naar het overzicht
Verder lezen
Wil je meer weten? Hier vind je links naar onderzoeksliteratuur, beleidsdocumenten en meer praktische publicaties waarin onderzoek vertaald wordt naar de praktijk.
Maak een keuze…
  • Onderzoek | Monitor en evalueer de leesontwikkeling
  • Beleid | De leesontwikkeling monitoren en evalueren
  • Van theorie naar praktijk | De leesontwikkeling monitoren en evalueren
In de praktijk
Hoe ga je aan de slag in de praktijk? Hier vind je informatie over voorbeeldvideo’s, leescampagnes, lessuggesties, (na)scholingen en (lees)organisaties.
Maak een keuze…
  • Video’s | De leesontwikkeling monitoren en evalueren
  • Tools om te monitoren en evalueren | De leesontwikkeling monitoren en evalueren
  • (Na)scholingen | De leesontwikkeling monitoren en evalueren
  • Organisaties | De leesontwikkeling monitoren en evalueren