Je kunt hier starten met het invullen van of het verder werken aan de leesscan van jouw school.
Online leesscan
Een leesscan geeft inzicht in de stand van zaken wat betreft leesonderwijs en leesbevordering op een school. Het invullen van een eigen leesscan samen met het schoolteam en het bespreken van de resultaten is de basis voor (nieuw) leesbeleid.
Leesbeleid
Vraag 1
Onze school heeft een leesbeleidsplan1 met een heldere visie op leesbevordering en leesonderwijs.
Vraag 2
Het leesbeleid wordt in dialoog met verschillende betrokkenen vormgegeven (zoals: het team, de ouders, de kinderen, de bibliotheek en het bestuur van de school).
Vraag 3
Het leesbeleidsplan is vertaald naar een (jaar)plan met concrete doelen en acties voor alle leerlingen in een doorlopende leerlijn.
Vraag 4
Onze school werkt in samenhang aan de opbouw van leesvaardigheid 2, leesgedrag en leesmotivatie.
Vraag 5
Onze school investeert in professionalisering van het team met betrekking tot lezen.
Vraag 6
Onze school heeft minstens één taal- en/of leescoördinator.
Vraag 7
Onze school evalueert jaarlijks de inzet en opbrengsten van het gevoerde leesbeleid en stelt dit beleid zo nodig bij.
Motiverende leesomgeving
Vraag 8
Onze school zet minimaal jaarlijks een interne of externe deskundige in voor het samenstellen van de collectie, bijvoorbeeld in het kader van de Bibliotheek op school.
Vraag 9
Er is op school een rijk en gevarieerd leesaanbod van fictie en non-fictie dat aansluit bij de leesontwikkeling de interesse en de belevingswereld van leerlingen zoals: actuele en meertalige (digitale) boeken, kranten, tijdschriften, strips, liedteksten, luisterboeken, graphic novels, poëzie.
Vraag 10
Er is op onze school voldoende (digitaal) aanbod van kinder- en jeugdboeken: vijf of meer fysieke boeken per leerling.
Vraag 11
Op onze school krijgen leerlingen inspraak bij de aanschaf van nieuwe boeken en ander leesmateriaal.
Vraag 12
Ons leesaanbod wordt jaarlijks gedeeltelijk vernieuwd.
Vraag 13
Op onze school zijn aantrekkelijke leesplekken, bijvoorbeeld in de schoolbibliotheek en/of in de klassen.
Leesbevordering
Vraag 14
Wij lezen in alle groepen een paar keer per week voor3. In de kleutergroepen doen we dat dagelijks.
Vraag 15
Op onze school worden leerlingen begeleid bij het kiezen van boeken aansluitend bij hun belevingswereld, hun leesontwikkeling en interesse.
Vraag 16
Wij ruimen dagelijks tijd in voor begeleid vrij lezen4 waarbij leerlingen uit een rijk aanbod zelf kiezen wat ze lezen.
Vraag 17
Wij besteden minstens 1 keer per week aandacht aan boekpromotie of organiseren een boekenkring.
Vraag 18
We organiseren wekelijks gesprekken tussen leerlingen onderling of tussen leerkracht en leerlingen over fictieteksten5 bijvoorbeeld volgens de methodiek van Aidan Chambers. De beleving van leerlingen staat daarbij centraal
Vraag 19
Wij besteden ten minste een keer per maand aandacht aan literaire gesprekken over fictieteksten6. We werken zo aan de leesbeleving, interpreteren en beoordelen van teksten en de ontwikkeling van narratief begrip van leerlingen (de literaire competentie).
Vraag 20
Onze school doet mee aan één of meer leesbevorderingscampagnes, zoals de Kinderboekenweek, De Nationale Voorleesdagen, De Nationale Voorleeswedstrijd, de Poëzieweek of de Kinderjury.
Vraag 21
Wij nodigen in alle groepen minstens 1 keer per jaar een auteur of illustrator7 uit en bespreken dit bezoek voor en na met de leerlingen.
Effectieve leesdidactiek
Vraag 22
Onze school zorgt er voor dat alle leerlingen vloeiend leren lezen en vloeiend blijven lezen.
Vraag 23
In de kleutergroepen werken we spelenderwijs aan de uitbreiding van mondelinge taalvaardigheid en beginnende geletterde vaardigheden8.
Vraag 24
Binnen ons leesonderwijs staan gedurende langere tijd brede betekenisvolle thema’s centraal die zijn te koppelen aan wereldoriëntatie. Het stimuleren van (begrijpend) lezen is een rode draad in ons hele curriculum, dat wil zeggen dat een effectieve leesdidactiek wordt benut op alle momenten dat leerlingen met teksten werken.
Vraag 25
Op onze school werkt iedere leerling met rijke, authentieke fictie- en nonfictieteksten die het thema vanuit verschillende perspectieven belichten.
Vraag 26
We ondersteunen onze leerlingen op maat bij het begrijpen van teksten onder meer door voor te lezen, te praten over teksten, modeling en scaffolding9.
Vraag 27a
We laten leerlingen actief aan de slag gaan met teksten.
Vraag 27b
We geven leerlingen betekenisvolle en uitdagende leesopdrachten10.
Vraag 27c
We laten leerlingen onderling gesprekken voeren over een tekst om tot beter tekstbegrip te komen en de betekenis van woorden te ontdekken.
Vraag 27d
Wij combineren lezen en (creatief) schrijven vanuit de gedachte dat zelf schrijven (over een tekst) leidt tot een dieper tekstbegrip.
Monitoring en evaluatie
Vraag 28
Ons leesonderwijs is formatief vorm gegeven: we bepreken de doelen, sterke punten en ontwikkelpunten in de leesontwikkeling met leerlingen zodat ze inzicht krijgen in de manier waarop ze hun leesprestaties kunnen verbeteren en hun leesmotivatie kunnen verhogen.
Vraag 29
Onze school relateert de leesvaardigheid aan de ontwikkeling van andere taalcompetenties, zoals luistervaardigheid, spreekvaardigheid, schrijfvaardigheid en taalbeschouwelijke kennis.
Vraag 30
Onze leerlingen houden bij wat ze lezen tijdens vrij lezen/stillezen bijvoorbeeld in een (digitaal) leesportfolio of leesdossier11.
Vraag 31
Onze school heeft zicht op de leesmotivatie en het leesgedrag van leerlingen, bijv. door de jaarlijkse afname van de monitor van de Bibliotheek op school.
Vraag 32
Onze school evalueert de opbrengsten met betrekking tot leesvaardigheid, leesgedrag en leesmotivatie in samenhang.
Samenwerking
Vraag 33
Bij ons op school werken leerkrachten van alle groepen, taal-/ leesspecialisten en het bestuur samen aan het taal-/leesbeleid.
Vraag 34
Onze school wisselt ervaringen uit met andere scholen over de aanpak van het leesonderwijs.
Vraag 35
Onze school werkt structureel samen met de bibliotheek aan het vormgeven van onze leesaanpak bijvoorbeeld door deel te nemen aan het programma de Bibliotheek op school.
Vraag 36
Onze school werkt samen met andere (brede) schoolpartners zoals een schoolbegeleidingsdienst, instellingen voor cultuureducatie, welzijnsinstellingen en kinderopvangorganisaties/BSO aan het vormgeven van onze leesaanpak.
Vraag 37
Onze school werkt samen met alle ouders aan een stimulerende leesomgeving thuis. Afhankelijk van de behoeften en mogelijkheden van ouders worden zij gestimuleerd om samen met de kinderen te lezen, voor te lezen, de bibliotheek te bezoeken en te praten over boeken.
Vraag 38
Onze school heeft specifiek aandacht voor meertalige ouders en kinderen. Er is kennis over, en aandacht en waardering voor meertalig opgroeien. Zo mogelijk worden meer talen ingezet voor leesbevordering thuis en in de klas.