Leesbeleidsplan

In het leesbeleidsplan beschrijf je als school je visie op leesonderwijs en leesbevordering en de doelen die je wilt behalen. De vertaling van die doelen naar concrete activiteiten zet je in het jaarplan, dat deel uitmaakt van het leesbeleidsplan. Het leesbeleidsplan is altijd een inspirerend en levend document dat geregeld ter sprake komt binnen het team.

Op Leesplan.nl kun je voor je school een digitaal leesbeleidsplan opstellen en opslaan. Dit plan is vooral gericht op leesbevordering. Er zijn ook Word-versies beschikbaar van het leesplanformulier voor de Bibliotheek op school en voor de samenwerking met ouders rond lezen.

Een format voor een leesbeleidsplan waarin alle aspecten van lezen en leesbevordering zijn opgenomen is nog in ontwikkeling. Wanneer je ook het leesonderwijs, waaronder bijvoorbeeld de leesdidactiek valt, wilt opnemen in je plan dan biedt de leesscan veel aanknopingspunten.

Voor het opstellen van je leesbeleidsplan kunnen de kenmerken van een effectief lees(beleids)plan zoals geformuleerd in de Doorgaande leeslijn van pas komen.

Kenmerken van een effectief leesbeleidsplan

Een leesbeleidsplan is effectief als het hele team, de directie en de eventuele samenwerkingspartners betrokken zijn geweest bij het opstellen ervan en het een warm hart toedragen. Het plan moet in de eerste plaats inspireren tot actie. Daarnaast moet het ingebed zijn in het taalbeleid en de basis zijn voor een structurele leesbevorderende aanpak voor alle groepen of klassen. Daarnaast voldoet het aan de volgende kenmerken:

  1. Het bevat een gemeenschappelijke visie op leesbevordering en leesonderwijs waarin leesmotivatie een centrale rol heeft. Actuele inzichten uit onderzoek liggen mede aan de basis van het plan. Bovendien is er aandacht voor de overgang kinderopvang-po en voor de overgang po-vo zodat er sprake is van een duidelijke leerlijn door de (school)jaren heen.
  2. Het plan is toegesneden op de eigen populatie en op de verschillende groepen/klassen.
  3. Er is een geïntegreerd leesbeleid met samenhang tussen alle aspecten van lezen, zoals motiverend leesonderwijs, creatief schrijven, literaire activiteiten en leesbevorderingscampagnes. Er zijn daarbij lange- en kortetermijndoelen beschreven die samenhangen met de visie. De kortetermijndoelen zijn gekoppeld aan concrete acties in een jaarplan.
  4. Monitoring en evaluatie dragen bij aan de jaarlijkse bijstelling van het plan. De keuze van jaaractiviteiten is ingegeven door de evaluatie van het voorafgaande jaar en door wensen van de uitvoerenden. De acties uit het jaarplan zijn een terugkerend bespreekpunt op de teamvergadering.
  5. Andere samenwerkingspartners en hun specifieke rol worden in het plan benoemd: de bibliotheek, (groot)ouders, de boekhandel, auteurs (de Schrijverscentrale en stichting de Schoolschrijver), en andere organisaties die bij kunnen dragen aan het leesniveau en leesplezier op school.
  6. Naast de beschrijving van de opbouw en het onderhoud van de collectie is er aandacht voor de fysieke leesomgeving in het hele gebouw. De uitstraling daarvan is: wij vinden (voor)lezen leuk en belangrijk.
  7. Er zijn voor langere tijd geoormerkte middelen beschikbaar voor de realisatie van het leesplan. Er is tijd en geld voor (na)scholing van taal- en leescoördinatoren en ruimte voor regelmatige professionalisering van het hele team.

Zorg voor een inspirerend leesbeleidsplan

Het opstellen en uitvoeren van leesbeleid lijkt een ambitieuze klus. Maar het is niet de bedoeling dat het plan een keurslijf of ‘papieren tijger’ wordt. Voorop staat dat het plan duidelijkheid en rust geeft en motiveert om aan de slag te gaan. Het is goed om de tijd hiervoor te nemen en het stap voor stap op te bouwen. Een behapbaar jaarplan met een beperkt aantal acties, is een goed begin. Als dit op enthousiasme kan rekenen van alle betrokkenen, waaronder de kinderen, en mensen successen delen, betekent dit een eerste stap in het opbouwen van een stimulerende leesomgeving. En dat vormt het begin van een leven lang lezen.