Door het invullen van de Leesscan zie je waar je als school staat in het realiseren van een effectieve leesaanpak. Vul deze leesscan bij voorkeur in met het hele team.
(Nog) niet op orde
Mee gestart
Goed op weg
Op orde
Leesbeleid
Onze school heeft een leesbeleidsplan1 met een heldere visie op leesbevordering en leesonderwijs.
Het leesbeleid wordt in dialoog met verschillende betrokkenen vormgegeven (zoals: het team, de ouders, de kinderen, de bibliotheek en het bestuur van de school).
Het leesbeleidsplan is vertaald naar een (jaar)plan met concrete doelen en acties voor alle leerlingen in een doorlopende leerlijn.
Onze school werkt in samenhang aan de opbouw van leesvaardigheid 2, leesgedrag en leesmotivatie.
Onze school investeert in professionalisering van het team met betrekking tot lezen.
Onze school heeft minstens één taal- en/of leescoördinator.
Onze school evalueert jaarlijks de inzet en opbrengsten van het gevoerde leesbeleid en stelt dit beleid zo nodig bij.

1 Dit kan een onderdeel zijn van het taalbeleidsplan of een aanvulling hierop.
2 De mate waarin iemand geschreven (digitale) teksten kan decoderen, vloeiend lezen en begrijpen.

Door het invullen van de Leesscan zie je waar je als school staat in het realiseren van een effectieve leesaanpak. Vul deze leesscan bij voorkeur in met het hele team.
(Nog) niet op orde
Mee gestart
Goed op weg
Op orde
Motiverende leesomgeving
Onze school zet minimaal jaarlijks een interne of externe deskundige in voor het samenstellen van de collectie, bijvoorbeeld in het kader van de Bibliotheek op school.
Er is op school een rijk en gevarieerd leesaanbod van fictie en non-fictie dat aansluit bij de leesontwikkeling de interesse en de belevingswereld van leerlingen zoals: actuele en meertalige (digitale) boeken, kranten, tijdschriften, strips, liedteksten, luisterboeken, graphic novels, poëzie.
Er is op onze school voldoende (digitaal) aanbod van kinder- en jeugdboeken: vijf of meer fysieke boeken per leerling.
Op onze school krijgen leerlingen inspraak bij de aanschaf van nieuwe boeken en ander leesmateriaal.
Ons leesaanbod wordt jaarlijks gedeeltelijk vernieuwd.
Op onze school zijn aantrekkelijke leesplekken, bijvoorbeeld in de schoolbibliotheek en/of in de klassen.
Door het invullen van de Leesscan zie je waar je als school staat in het realiseren van een effectieve leesaanpak. Vul deze leesscan bij voorkeur in met het hele team.
(Nog) niet op orde
Mee gestart
Goed op weg
Op orde
Leesbevordering
Wij lezen in alle groepen een paar keer per week voor3. In de kleutergroepen doen we dat dagelijks.
Op onze school worden leerlingen begeleid bij het kiezen van boeken aansluitend bij hun belevingswereld, hun leesontwikkeling en interesse.
Wij ruimen dagelijks tijd in voor begeleid vrij lezen4 waarbij leerlingen uit een rijk aanbod zelf kiezen wat ze lezen.
Wij besteden minstens 1 keer per week aandacht aan boekpromotie of organiseren een boekenkring.
We organiseren wekelijks gesprekken tussen leerlingen onderling of tussen leerkracht en leerlingen over fictieteksten5 bijvoorbeeld volgens de methodiek van Aidan Chambers. De beleving van leerlingen staat daarbij centraal
Wij besteden ten minste een keer per maand aandacht aan literaire gesprekken over fictieteksten6. We werken zo aan de leesbeleving, interpreteren en beoordelen van teksten en de ontwikkeling van narratief begrip van leerlingen (de literaire competentie).
Onze school doet mee aan één of meer leesbevorderingscampagnes, zoals de Kinderboekenweek, De Nationale Voorleesdagen, De Nationale Voorleeswedstrijd, de Poëzieweek of de Kinderjury.
Wij nodigen in alle groepen minstens 1 keer per jaar een auteur of illustrator7 uit en bespreken dit bezoek voor en na met de leerlingen.

3 Dit past evengoed binnen het effectief leesonderwijs.
4 Begeleid vrij lezen wil zeggen dat er aandacht is voor kinderen die moeilijk zelf tot lezen komen. Zij worden extra begeleid bij hun boekkeuze en leesproces.
5 Dit past evengoed binnen het effectief leesonderwijs.
6 Dit past evengoed binnen het effectief leesonderwijs.
7 Het gebruik maken het aanbod van de Schoolschrijver is een waardevolle aanvulling op eenmalige auteursbezoeken.

Door het invullen van de Leesscan zie je waar je als school staat in het realiseren van een effectieve leesaanpak. Vul deze leesscan bij voorkeur in met het hele team.
(Nog) niet op orde
Mee gestart
Goed op weg
Op orde
Effectieve leesdidactiek
Onze school zorgt er voor dat alle leerlingen vloeiend leren lezen en vloeiend blijven lezen.
In de kleutergroepen werken we spelenderwijs aan de uitbreiding van mondelinge taalvaardigheid en beginnende geletterde vaardigheden8.
Binnen ons leesonderwijs staan gedurende langere tijd brede betekenisvolle thema’s centraal die zijn te koppelen aan wereldoriëntatie. Het stimuleren van (begrijpend) lezen is een rode draad in ons hele curriculum, dat wil zeggen dat een effectieve leesdidactiek wordt benut op alle momenten dat leerlingen met teksten werken.
Op onze school werkt iedere leerling met rijke, authentieke fictie- en nonfictieteksten die het thema vanuit verschillende perspectieven belichten.
We ondersteunen onze leerlingen op maat bij het begrijpen van teksten onder meer door voor te lezen, te praten over teksten, modeling en scaffolding9.
We laten leerlingen actief aan de slag gaan met teksten.
We geven leerlingen betekenisvolle en uitdagende leesopdrachten10.
We laten leerlingen onderling gesprekken voeren over een tekst om tot beter tekstbegrip te komen en de betekenis van woorden te ontdekken.
Wij combineren lezen en (creatief) schrijven vanuit de gedachte dat zelf schrijven (over een tekst) leidt tot een dieper tekstbegrip.

8 Denk aan: nadenken over taal, ontdekken dat woorden bestaan uit klanken en dat die klanken op hun beurt gekoppeld zijn aan letters, functie van tekst leren kennen, schriftconventies verwerven, vroege literaire competentie ontwikkelen, begrijpend luisteren.

9 Onder modeling wordt hier verstaan: een leerkracht laat (hardop pratend) zien hoe hij of zij actief aan de slag gaat met een tekst en eventueel een leesstrategie kan inzetten als middel om een tekst beter te begrijpen. Onder scaffolding wordt verstaan: een combinatie van het aanvankelijk aanbieden van veel ondersteuning aan leerlingen en het geleidelijk afbouwen daarvan naarmate hun expertise toeneemt.

10 Dit betekent: we laten leerlingen lezen om een concreet doel te bereiken dat aansluit bij hun interesses, zodat ze gestimuleerd worden om de betekenis van de tekst te achterhalen. Kinderen hebben zelf keuze in teksten en opdrachten.

Door het invullen van de Leesscan zie je waar je als school staat in het realiseren van een effectieve leesaanpak. Vul deze leesscan bij voorkeur in met het hele team.
(Nog) niet op orde
Mee gestart
Goed op weg
Op orde
Monitoring en evaluatie
Ons leesonderwijs is formatief vorm gegeven: we bepreken de doelen, sterke punten en ontwikkelpunten in de leesontwikkeling met leerlingen zodat ze inzicht krijgen in de manier waarop ze hun leesprestaties kunnen verbeteren en hun leesmotivatie kunnen verhogen.
Onze school relateert de leesvaardigheid aan de ontwikkeling van andere taalcompetenties, zoals luistervaardigheid, spreekvaardigheid, schrijfvaardigheid en taalbeschouwelijke kennis.
Onze leerlingen houden bij wat ze lezen tijdens vrij lezen/stillezen bijvoorbeeld in een (digitaal) leesportfolio of leesdossier11.
Onze school heeft zicht op de leesmotivatie en het leesgedrag van leerlingen, bijv. door de jaarlijkse afname van de monitor van de Bibliotheek op school.
Onze school evalueert de opbrengsten met betrekking tot leesvaardigheid, leesgedrag en leesmotivatie in samenhang.

11 Dit kan ook via een digitaal portaal van de Bibliotheek op school.

Door het invullen van de Leesscan zie je waar je als school staat in het realiseren van een effectieve leesaanpak. Vul deze leesscan bij voorkeur in met het hele team.
(Nog) niet op orde
Mee gestart
Goed op weg
Op orde
Samenwerking
Bij ons op school werken leerkrachten van alle groepen, taal-/ leesspecialisten en het bestuur samen aan het taal-/leesbeleid.
Onze school wisselt ervaringen uit met andere scholen over de aanpak van het leesonderwijs.
Onze school werkt structureel samen met de bibliotheek aan het vormgeven van onze leesaanpak bijvoorbeeld door deel te nemen aan het programma de Bibliotheek op school.
Onze school werkt samen met andere (brede) schoolpartners zoals een schoolbegeleidingsdienst, instellingen voor cultuureducatie, welzijnsinstellingen en kinderopvangorganisaties/BSO aan het vormgeven van onze leesaanpak.
Onze school werkt samen met alle ouders aan een stimulerende leesomgeving thuis. Afhankelijk van de behoeften en mogelijkheden van ouders worden zij gestimuleerd om samen met de kinderen te lezen, voor te lezen, de bibliotheek te bezoeken en te praten over boeken.
Onze school heeft specifiek aandacht voor meertalige ouders en kinderen. Er is kennis over, en aandacht en waardering voor meertalig opgroeien. Zo mogelijk worden meer talen ingezet voor leesbevordering thuis en in de klas.
Resultaten
Conclusies uit deze Leesscan
1. Waar zijn we trots op?
De samenwerking met de bibliotheek op school.
2. Waarom zijn we hier trots op?
Door deze samenwerking hebben wij een goed beeld van hoe de kinderen en leerkrachten over lezen denken, hebben we een rijk aanbod aan boeken, krijgen wij inspiratie van experts hoe wij (nieuwe/onbekende) boeken bij kinderen onder de aandacht kunnen brengen.
3. Hoe borgen we dit?
Jaarlijkse afspraken met de bibliotheek op school. De monitor bijvoorbeeld.
4. Waar willen we aan werken?
Alle neuzen dezelfde kant op. Meer boekpromotie in klassen. Betere balans tussen blink lessen en vrij lezen uit een zelf gekozen boek, met name in de bovenbouw.
5. Waarom willen we hier aan werken?
Zodat de kinderen de boeken in de bieb beter kunnen leren kennen.
6. Hoe gaan we dit aanpakken?
Boeken aan de orde brengen tijdens een vergadering. In gesprek blijven, tips en tops delen.